Nguyên liệu, vật tư trồng nấm

NGUYÊN LIỆU, VẬT TƯ TRỒNG NẤM

  1. MÙN CƯA, RƠM RẠ, BÃ MÍA, CÙI BẮP:

      Mùn cưa các loại cây gỗ mềm, không có tinh dầu và độc tố như mùn cưa cây cao su, mùn cưa cây keo…Rơm rạ từ cây lúa, bã mía, cùi bắp từ cây ngô...

Mùn cưa

Rơm rạ

Bã mía

Cùi bắp

1.      2.      CÁC NGUỒN DINHDƯỠNG:

Nấm nói chung và các loại nấm ăn nói riêng chủ yếu sống dị dưỡng nhờ có hệ men phân giải tương đối mạnh, giúp chúng có thể sử dụng các dạng thức ăn phức tạp như chất xơ, chất đường, bột, chất mộc,.... Với cấu trúc dạng sợi, tơ nấm len lỏi sâu vào trong cơ chất (rơm rạ, mùn cưa, gỗ…) hấp thụ thức ăn để nuôi toàn bộ cơ thể nấm.

Chất đường:

- Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, nấm cần nguồn đường, bột rất lớn, thường sử dụng nhất là bột bắp và cám gạo.

- Nấm sử dụng chất đường, bột để tổng hợp sinh khối, bao gồm các thành phần cấu tạo nên sợi nấm và các hợp chất liên quan đến hoạt động sống. Nói chung nấm cần chất đường, bột như là yếu tố bắt buộc không thể thiếu, nếu không có nó nấm không thể sinh trưởng và phát triển được.

Chất đạm:

Chất đạm là nguồn dinh dưỡng không thể thiếu được ở nấm.

- Nguồn đạm hữu cơ dùng trong trồng nấm như bánh dầu, bã đậu nành,......

- Nguồn đạm vô cơ dùng trong trồng nấm như phân urê, phân sunphat amôn (SA), diamôn phốt phát (DAP)…

Chất khoáng và vitamin

- Vitamin để hệ sợi nấm phát triển là vitamin B1, vitamin B6, vitamin H.

- Các chất khoáng đa lượng: Nấm cần được cung cấp một số nguyên tố khoáng đa lượng như phốt pho (P), kali (K), canxi (Ca), lưu huỳnh (S), magie (Mg)….. Ví dụ như: phân lân cung cấp phốt pho, phân kali cung cấp nguyên tố kali, hoặc phân hỗn hợp NPK cung cấp cả đạm, phốt pho và kali.

- Các nguyên tố vi lượng như: sắt (Fe), kẽm (Zn), mangan (Mn), bor (Bo)…. Nấm cần vi lượng với một tỷ lệ rất nhỏ nhưng không thể thiếu được.

1.      3. VÔI BỘT: dùng để khử trùng môi trường trồng nấm như nhà xưởng, trại nấm, nhà trồng…

Vôi bột

1.     4. GĂNG TAY CAO SU: dùng khi khử trùng nhà xưởng, lán trại, mội trường nuôi trồng nấm

Găng tay cao su

1.      5. CHẬU NHỰA: dùng để pha dung dịch khử trùng nhà xưởng, lán trại, môi trường trồng nấm…

Chậu nhựa

1.      6. BÌNH TƯỚI:

Sử dụng 2 loại bình tưới sau:

- Bình tưới có vòi phun sương: Dùng để tưới nước nấm trong quá trình trồng nấm.

- Bình tưới có vòi sen: dùng để chứa nước bổ sung độ ẩm nguyên liệu trong quá trình xử lý.

Bình tưới có vòi phun sương

Bình tưới có vòi sen

1.      7. TÚI NILONG HOẶC TÚI NILONG CHỊU NHIỆT

     Túi nilon: 19 x 38cm, 25x35cm hoặc PP chịu nhiệt, có thể gấp đáy vuông. Dùng để đóng mùn cưa hoặc rơm rạ, bông phế thải vào bịch để trồng nấm

Túi nilông chịu nhiệt

1.      8. CỔ NHỰA, NÚT NHỰA:

-         Cổ nhựa: để làm cổ túi giá thể: có đường kính 3cm, chiều cao 4cm, ngoài ra có thể sử dụng giấy carton thay thế cổ nhựa.

-         Nút nhựa: dùng để đậy nắp túi giá thể khi khử trùng, nắp nhựa có đường kính 5cm, chiều cao 5cm, nếu không có nắp nhựa ta có thể dùng nilon.

Cổ, nút nhựa

1.      9. MEO GIỐNG: dùng để cấy vào bịch phôi để tạo ra cây nấm trong quá trình trồng

Meo giống hạt thóc

1.      10. DÙI GỖ: tạo lỗ trong túi giá thể mùn cưa để cấy giống dạng que

Dùi gỗ

11.  DÂY CHUN: Dùng để buộc cổ nút của bịch phôi hoặc các túi nguyên liệu

Dây chun

12. CUỐC, XẺNG: Cào sắt, cuốc, xẻng: dung để đảo, trộn, làm tơi nguyên liệu.

- Dao: dùng để băm rơm rạ.

- Cọc tre hoặc gỗ.

- Chổi quét.

Cuốc xẻng đẻ dảo trộn nguyên liệu

13. GIẤY ĐO ĐỘ pH: Dùng để đo pH nước vôi để xử lý nguyên liệu, nguồn nước sử dụng trồng nấm.

- Hướng dẫn sử dụng:

+ Nhúng mảnh giấy quỳ được lấy từ tập giấy vào dung dịch môi trường cần đo.

+ Đối chiếu với các vạch màu chuẩn trên hộp và đọc kết quả pH môi trường tương ứng với mỗi vạch màu.

+ Điều chỉnh pH môi trường theo yêu cầu.

Giấy đo độ pH

14. ĐÈN CỒN: dùng để khử trùng, khử nấm mốc trong không khí khi cấy meo giống vào các bịch giá thể.

15. QUE CẤY, BANH KẸP: dùng để cấy giống, kẹp meo giống trong quá trình cấy meo giống vào bịch giá thể mùn cưa.

16. NHIỆT KẾ, ẨM KẾ:

Nhiệt kế: Dùng để theo dõi nhiệt độ môi trường nhà nuôi sợi hoặc nhà trồng, đo nhiệt độ đống ủ mùn cưa.

- Hướng dẫn sử dụng:

+ Đặt cố định nhiệt kế vào một vị trí của vật cần đo nhiệt độ;

+ Đợi trong thời gian vài phút;

+ Đọc kết quả nhiệt độ của vật cần đo bằng cách nhìn vào vạch đỏ ở giữa

thân nhiệt kế.

Ẩm kế: Dùng để theo dõi ẩm độ của môi trường nuôi trồng nấm.

- Có 2 loại ẩm kế:

+ Ẩm kế đồng hồ: dùng để đo độ ẩm không khí của nhà nuôi sợi, nhà nuôi trồng nấm.

+ Ẩm kế điện tử: dùng để đo độ ẩm của nguyên liệu, độ ẩm giá thể trồng

nấm.

- Cách sử dụng ẩm kế:

+ Đối với ẩm kế đồng hồ: đọc kết quả tại vạch chỉ của kim đồng hồ.

+ Đối với ẩm kế điện tử: cắm đầu điện cực vào khối nguyên liệu hoặc túi giá thể, trên màn hình ẩm kế sẽ xuất hiện số đo độ ẩm.

Ẩm kế cơ

Ẩm kế điện tử

17. CÂN ĐỒNG HỒ: Cân dùng để cân khối lượng nguyên liệu, phụ gia sử dụng trong nuôi trồng nấm với tỉ lệ xác định, có thể sử dụng cân kỹ thuật hoặc cân đồng hồ.

- Cách sử dụng cân:

+ Đặt cân ở vị trí bằng phẳng.

+ Điều chỉnh cân sao cho kim đồng hồ chỉ về số 0.

+ Cho nguyên liệu lên bàn cân.

+ Đọc kết quả tại vạch chỉ kim đồng hồ trên mặt cân.

Cân đồng hồ

18. NỒI HẤP THANH TRÙNG: dùng để hấp thanh trùng bịch giá thế trước khi cấy meo..

Nồi hấp thanh trùng thủ công

Nồi hấp thanh trùng công nghiệp

19. KỆ KÊ ĐỐNG Ủ:

- Chúng ta sử dụng kệ lót để chất nguyên liệu sau khi đã làm ướt bằng nước vôi nhằm mục đích làm cho nguyên liệu thoát nước tốt và tạo độ thông thoáng cho đống ủ.

- Kệ được làm bằng tre hoặc gỗ đóng theo kiểu dát giường, cách mặt đất 10 -15 cm, kích thước tuỳ theo quy mô sản xuất, thông thường kích thước tối thiểu của một kệ kê: dài 1,5 x rộng 1,5 m.

20. GIÀN GIÁ ĐỂ BỊCH PHÔI:: dùng để nuôi sợi các túi giá thể nấm sò. Giàn giá có thể được làm bằng sắt, bằng gỗ hoặc bằng tre có chiều rộng 0,6 - 1m, chiều cao 2,2 - 2,5m và được làm thành nhiều tầng, thông thường khoảng 4 - 5 tầng, mỗi tầng cách nhau 30 – 40cm.